Sukanya Sumruddhi Yojana भारत सरकारने 2015 मध्ये ‘बेटी बचाओ, बेटी पढाओ’ अभियानांतर्गत सुकन्या समृद्धी योजना सुरू केली. या योजनेचा मुख्य हेतू म्हणजे मुलींच्या शिक्षण आणि विवाहासाठी आर्थिक आधार उपलब्ध करून देणे. पालकांसाठी ही योजना दीर्घकालीन गुंतवणुकीचा एक उत्तम पर्याय मानला जातो. विशेष म्हणजे, नियमित गुंतवणूक केली तर परिपक्वतेच्या वेळी मोठी रक्कम जमा होते आणि भविष्यातील गरजांसाठी सुरक्षितता मिळते.

योजनेचे फायदे

सुकन्या समृद्धी योजना इतर बचत योजनांपेक्षा जास्त व्याजदर देते. सध्या या योजनेवर वार्षिक 8.2% व्याजदर लागू आहे. ही योजना करमुक्त श्रेणीत येते, म्हणजेच गुंतवणूक, मिळणारे व्याज आणि परिपक्व रक्कम यावर कोणताही कर लागत नाही. गुंतवणुकीसाठी रक्कम लवचिक ठेवली आहे. दरवर्षी किमान 250 रुपये आणि जास्तीत जास्त 1.5 लाख रुपये जमा करता येतात. त्यामुळे कमी उत्पन्न असलेले कुटुंबदेखील या योजनेचा लाभ घेऊ शकतात.

ही योजना विशेषतः मुलींच्या भविष्यासाठी तयार करण्यात आली असल्यामुळे तिच्यातील रक्कम मुलीच्या शिक्षण आणि विवाहासाठी वापरता येते. मुलगी 18 वर्षांची झाल्यावर शिक्षणासाठी 50% रक्कम काढण्याची मुभा आहे. यामुळे मुलींच्या उच्च शिक्षणाचा खर्च सहज भागवता येतो.

पात्रता आणि खाते उघडण्याची अट

सुकन्या समृद्धी योजना फक्त 10 वर्षांखालील मुलींसाठी उपलब्ध आहे. खाते मुलीच्या पालकांनी किंवा कायदेशीर पालकांनी उघडणे आवश्यक आहे. एका मुलीच्या नावावर एकच खाते उघडता येते. एका कुटुंबात जास्तीत जास्त दोन मुलींसाठी खाते उघडता येते, मात्र जुळ्या मुलींच्या बाबतीत तीन खात्यांना परवानगी आहे. खाते उघडताना मुलीचे जन्म प्रमाणपत्र आणि पालकांचे ओळखपत्र जसे की आधार कार्ड किंवा पॅन कार्ड आवश्यक असते.

64 लाख रुपयांचे भविष्य कसे तयार होईल

जर तुम्ही दरमहा 12,500 रुपये म्हणजेच वर्षाला 1.5 लाख रुपये गुंतवले, तर 15 वर्षांपर्यंत गुंतवणूक केल्यानंतर आणि 21 वर्षांच्या कालावधीनंतर परिपक्वतेच्या वेळी जवळपास 64 लाख रुपये जमा होतात. हे उत्पन्न 8.2% व्याजदर आणि चक्रवाढ व्याजामुळे मिळते. त्यामुळे पालकांना आपल्या मुलीच्या भविष्यासाठी मोठा निधी उभा करता येतो.

खाते उघडण्याची प्रक्रिया

सुकन्या समृद्धी खाते उघडणे अगदी सोपे आहे. पोस्ट ऑफिस किंवा अधिकृत बँक जसे की स्टेट बँक ऑफ इंडिया, बँक ऑफ इंडिया, बँक ऑफ बडोदा येथे जाऊन अर्ज भरता येतो. खाते उघडण्यासाठी मुलीचे जन्म प्रमाणपत्र, पालकांचे ओळखपत्र, निवासाचा पुरावा आणि पासपोर्ट आकाराचे फोटो आवश्यक असतात. खाते उघडताना किमान 250 रुपये जमा करून खाते सक्रिय केले जाते. यानंतर रक्कम बँकेद्वारे थेट जमा करता येते किंवा ऑनलाइन बँकिंगद्वारेही भरणा करता येतो. काही बँका ऑटो डिपॉझिटची सुविधा देखील देतात.

खाते बंद करण्याचे नियम

या योजनेचे खाते साधारणतः 21 वर्षांनी परिपक्व होते. परंतु, मुलगी 18 वर्षांची झाल्यानंतर विवाहासाठी खाते बंद करण्याची परवानगी आहे. त्याचप्रमाणे शिक्षणासाठी अर्धी रक्कम काढता येते. जर कोणत्याही कारणाने गुंतवणूक पुढे चालू ठेवता आली नाही, तर आवश्यक कागदपत्रांसह खाते बंद करता येते. मात्र, दरवर्षी किमान 250 रुपये जमा केले नाहीत, तर खाते निष्क्रिय होते. 50 रुपयांचा दंड भरून खाते पुन्हा सक्रिय करता येते.

कुठे अर्ज कराल

सुकन्या समृद्धी योजनेसाठी जवळच्या पोस्ट ऑफिस किंवा बँकेत संपर्क साधावा. खाते उघडल्यानंतर पालकांना आपल्या मुलीच्या भविष्याची आर्थिक सुरक्षितता मिळते. आजच्या काळात ही योजना पालकांसाठी एक उत्तम गुंतवणुकीचा पर्याय ठरतो.

Disclaimer

वरील माहिती सामान्य माहितीस्तव दिली आहे. योजना, व्याजदर किंवा इतर नियम वेळोवेळी बदलू शकतात. गुंतवणुकीचा निर्णय घेण्यापूर्वी अधिकृत पोस्ट ऑफिस किंवा बँकेच्या संकेतस्थळावर तपशीलवार माहिती पाहावी. योजनेबाबत कोणताही अंतिम निर्णय घेण्यापूर्वी आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला घेणे उचित ठरेल.