Solar Pump Anduan शेतकऱ्यांसाठी पाणी हा सर्वात मोठा प्रश्न आहे. शेती उत्पादन वाढवण्यासाठी आणि सिंचनाची सोय करण्यासाठी वीजेची गरज कायम असते. अनेकदा विजेची टंचाई असल्यामुळे शेतीवर परिणाम होतो आणि शेतकऱ्यांचं नुकसान होतं. या समस्येवर तोडगा म्हणून केंद्र सरकारने २०१९ मध्ये पीएम कुसुम योजना सुरू केली. या योजनेचं मुख्य उद्दिष्ट शेतकऱ्यांचं उत्पन्न वाढवणं आणि त्यांना सौर उर्जेचा पर्याय उपलब्ध करून देणं हे आहे.
अनुदानाची सुविधा कशी मिळते
या योजनेअंतर्गत शेतकऱ्यांना सौर पंप खरेदीसाठी सरकारकडून मोठं आर्थिक सहाय्य मिळतं. केंद्र आणि राज्य सरकार मिळून जवळपास ६० टक्के खर्च सरकारकडून दिला जातो. शेतकऱ्यांना फक्त १० टक्के रक्कम स्वतःच्या खिशातून द्यावी लागते. उरलेल्या ३० टक्के रकमेकरिता शेतकऱ्यांना बँकेकडून कर्ज घेता येतं. अशा प्रकारे पंपाचा संपूर्ण खर्च शेतकऱ्यांसाठी खूपच परवडणारा ठरतो.
खर्चाचे स्वरूप
पीएम कुसुम योजनेत ६० टक्के अनुदान केंद्र व राज्य सरकार देते, ३० टक्के बँक कर्जाच्या स्वरूपात भरते आणि १० टक्के हिस्सा शेतकऱ्यांनी स्वतःकडून द्यायचा असतो. या योजनेचा आणखी एक फायदा म्हणजे शेतकरी पॅनलवरून तयार झालेली अतिरिक्त वीज थेट विद्युत महामंडळाला विकू शकतात. त्यामुळे त्यांना शेतीबरोबरच अतिरिक्त उत्पन्नाचाही स्रोत तयार होतो.
कोण करू शकतात अर्ज
ही योजना फक्त लहान शेतकऱ्यांसाठीच नाही तर मोठ्या शेतकऱ्यांसाठीही खुली आहे. मात्र अर्जदार भारतीय नागरिक असणं आणि शेतीची जमीन स्वतःच्या नावावर असणं आवश्यक आहे. तसेच अर्ज करताना सर्व आवश्यक कागदपत्रं बरोबर सादर करावी लागतात. या योजनेअंतर्गत शेतकऱ्यांना ०.५ मेगावॅट ते २ मेगावॅट क्षमतेपर्यंतचे सौर पंप मिळू शकतात. प्रत्येक शेतकऱ्याने आपल्या शेतीच्या गरजेनुसार पंपाची क्षमता निवडायची असते.
आवश्यक कागदपत्रं
या योजनेसाठी अर्ज करताना शेतकऱ्यांना आधार कार्ड, रेशन कार्ड, पासपोर्ट आकाराचा फोटो आणि बँक खात्याची माहिती देणं आवश्यक आहे. ज्यांची कागदपत्रं KYC प्रक्रियेनुसार पूर्ण असतात त्यांनाच या योजनेसाठी पात्रता मिळते. कारण मिळणारं अनुदान थेट शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यात जमा केलं जातं. आजच्या काळात ऑनलाइन अर्जाची सुविधा उपलब्ध असल्यामुळे ही प्रक्रिया अधिक सुलभ झाली आहे. सरकारने यासाठी विशेष वेबसाइट आणि मोबाईल अॅप उपलब्ध करून दिलं आहे, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना घरबसल्या अर्ज करता येतो.
शेतकऱ्यांसाठी नवी संधी
पीएम कुसुम योजना ही शेतकऱ्यांना सिंचनासाठी सौर उर्जेचा आधार देणारी योजना आहे. यातून केवळ विजेची समस्या सुटत नाही तर अतिरिक्त वीज विकून शेतकऱ्यांना जास्त उत्पन्नही मिळू शकतं. कमी खर्चात सौर पंप बसवून शेतीत शाश्वत उपाय निर्माण होतो आणि भविष्यातील पाणी व वीज संकटावर मात करता येते. ही योजना खरं तर शेतकऱ्यांच्या आत्मनिर्भरतेसाठी एक मोठं पाऊल आहे.
महत्वाची सूचना
वरील माहिती ही सर्वसाधारण मार्गदर्शनासाठी दिलेली आहे. योजनेत वेळोवेळी बदल होऊ शकतात. त्यामुळे अंतिम आणि अचूक माहिती घेण्यासाठी अधिकृत संकेतस्थळ किंवा संबंधित विभागाशी संपर्क साधावा.
Disclaimer
या लेखामध्ये दिलेली माहिती ही केवळ सामान्य माहितीसाठी आहे. योजनेसंबंधी नियम, अटी आणि पात्रता यामध्ये वेळोवेळी बदल होऊ शकतात. वाचकांनी अंतिम आणि अचूक माहिती मिळवण्यासाठी संबंधित शासकीय संकेतस्थळ किंवा कार्यालयाशी संपर्क साधावा. या लेखातील माहितीवर आधारित कोणताही निर्णय घेतल्यास त्याची जबाबदारी वाचकांची स्वतःची असेल.
