आधार कार्ड आज प्रत्येक भारतीयासाठी सर्वात महत्त्वाचे ओळखपत्र आहे. बँक खाते, सिम कार्ड, शासकीय योजना, शिष्यवृत्ती, नोकरी किंवा पेन्शन – सर्वत्र आधारची आवश्यकता असते. त्यामुळे UIDAI ने 2025 मध्ये एक महत्त्वाचा नियम लागू केला आहे.
कोणाला आधार अपडेट करावे लागणार?
UIDAI च्या नियमानुसार ज्या नागरिकांचे आधार कार्ड 10 वर्षांपूर्वी (2011 किंवा त्याआधी) बनवले गेले आहे आणि आतापर्यंत त्यामध्ये कोणताही बदल केलेला नाही, त्यांना आता आपली कागदपत्रे अपडेट करणे अनिवार्य आहे.
कोणती कागदपत्रे आवश्यक आहेत?
अपडेट करताना नागरिकांना ओळख पुरावा (जसे की मतदार ओळखपत्र, पासपोर्ट) आणि पत्त्याचा पुरावा (जसे की वीज बिल, बँक स्टेटमेंट) सादर करावा लागेल. काही प्रकरणांत बायोमेट्रिक माहिती (फोटो, बोटांचे ठसे) देखील पुन्हा घ्यावी लागू शकते.
अपडेट न केल्यास काय होईल?
जर वेळेत आधार अपडेट केले नाही तर UIDAI तात्पुरते कार्ड बंद करू शकते. त्यामुळे बँकिंग सेवा, रेशन कार्ड, पेन्शन, मोबाईल सिम किंवा सरकारी योजनांचा लाभ घेण्यात अडचणी येऊ शकतात.
आधार कसे अपडेट करावे?
नागरिकांना दोन पर्याय उपलब्ध आहेत –
- ऑनलाइन ‘माय आधार’ पोर्टलवर जाऊन दस्तऐवज अपलोड करणे
- जवळच्या आधार सेवा केंद्रात जाऊन फॉर्म भरून कागदपत्र जमा करणे
ऑनलाइन अपडेट सध्या मोफत आहे. मात्र आधार केंद्रात अपडेट केल्यास 50 ते 100 रुपये शुल्क लागू शकते.
कोणाला सूट मिळेल?
गेल्या 10 वर्षांत ज्यांनी नाव, पत्ता, जन्मतारीख, फोटो किंवा बायोमेट्रिकमध्ये बदल केले आहेत त्यांना पुन्हा अपडेट करावे लागणार नाही. नवीन आधार धारक आणि लहान मुलांना देखील या नियमाची आवश्यकता नाही.
वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQ)
1. कोणत्या आधारधारकांना कागदपत्रे अपडेट करणे आवश्यक आहे?
ज्यांचे आधार कार्ड 10 वर्षांपेक्षा जुने असून कधीही अपडेट केलेले नाही त्यांना ही प्रक्रिया करावी लागेल.
2. अपडेटसाठी कोणते पुरावे द्यावे लागतात?
ओळखपत्र आणि पत्त्याचा पुरावा जसे की पासपोर्ट, मतदार कार्ड, वीज बिल, बँक स्टेटमेंट इत्यादी.
3. आधार अपडेट कुठे करता येईल?
ऑनलाइन माय आधार पोर्टलवर किंवा जवळच्या आधार सेवा केंद्रात जाऊन करता येईल.
4. अपडेट न केल्यास काय होऊ शकते?
UIDAI तात्पुरते आधार बंद करू शकते ज्यामुळे सरकारी व खासगी सेवांचा लाभ घेण्यात अडचण येईल.
5. या प्रक्रियेत काही शुल्क लागते का?
ऑनलाइन मोफत आहे, परंतु सेवा केंद्रात 50-100 रुपये शुल्क आकारले जाऊ शकते.
Disclaimer
वरील माहिती सार्वजनिक उपलब्ध स्रोतांवर आधारित आहे. कोणताही निर्णय घेण्यापूर्वी कृपया UIDAI च्या अधिकृत वेबसाइटवर किंवा नजीकच्या आधार सेवा केंद्रात चौकशी करावी.
Aadhar update