Jio big shock भारतातील सर्वात मोठी टेलिकॉम सेवा देणारी कंपनी रिलायन्स जिओने अलीकडेच एक महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलले आहे. कंपनीने आपला अत्यंत लोकप्रिय आणि लाखो ग्राहक वापरत असलेला ₹249 चा प्रीपेड रिचार्ज प्लॅन ऑनलाइन प्लॅटफॉर्मवरून हटवला आहे. हा निर्णय जाहीर होताच मोठ्या संख्येने ग्राहक निराश झाले आहेत, विशेषतः जे बजेट-फ्रेंडली प्लॅनवर अवलंबून होते. आता MyJio अॅप, अधिकृत वेबसाइट तसेच PhonePe, Google Pay आणि Paytm यांसारख्या तृतीय-पक्षीय पेमेंट प्लॅटफॉर्मवरून हा प्लॅन रिचार्ज करता येणार नाही. यामुळे कमी डेटा गरजा असलेल्या आणि कमी किमतीत रिचार्ज करणाऱ्या ग्राहकांवर थेट परिणाम होणार आहे.
₹249 प्लॅनची लोकप्रियता आणि वैशिष्ट्ये
जिओचा ₹249 चा प्लॅन त्याच्या किफायतशीर दरांमुळे आणि आवश्यक सुविधा मिळाल्यामुळे लोकप्रिय झाला होता. या प्लॅनमध्ये ग्राहकांना 28 दिवसांची वैधता मिळत होती. दररोज 1 जीबी हाय-स्पीड इंटरनेट, अनलिमिटेड कॉलिंग आणि 100 मोफत एसएमएसची सुविधा यामध्ये समाविष्ट होती. सोशल मीडिया, व्हॉट्सअॅप, ऑनलाइन चॅट, ईमेल किंवा सामान्य इंटरनेट वापरासाठी हा प्लॅन अतिशय योग्य होता. कमी दरात सर्व सुविधा उपलब्ध असल्यामुळे हा प्लॅन विशेषतः मध्यमवर्गीय कुटुंबांसाठी फायदेशीर ठरत होता.
कंपनीच्या धोरणातील बदल
₹249 चा प्लॅन काढण्यामागे रिलायन्स जिओची व्यावसायिक रणनीती असल्याचे तज्ञांचे मत आहे. सध्या सर्वच टेलिकॉम कंपन्या आपला सरासरी उत्पन्न दर वाढवण्यावर भर देत आहेत. कमी किमतीचे प्लॅन काढून टाकून ग्राहकांना जास्त दराच्या प्लॅनकडे वळवण्याचा प्रयत्न केला जात आहे. बजेट प्लॅनमधून कंपनीला फारसा नफा मिळत नसल्यामुळे अशा योजना हळूहळू हटवल्या जात आहेत. तसेच, 5G नेटवर्कचा विस्तार आणि भविष्यातील तांत्रिक सुधारणा करण्यासाठी कंपन्यांना मोठ्या गुंतवणुकीची गरज आहे. त्यामुळे कंपनीने हा प्लॅन ऑनलाइनमधून काढण्याचा निर्णय घेतला असावा.
ग्राहकांसाठी उपलब्ध पर्याय
जरी हा प्लॅन ऑनलाइन उपलब्ध नसला तरी ग्राहक सध्या जिओच्या रिटेल स्टोअरमधून किंवा स्थानिक रिचार्ज दुकानातून तो घेऊ शकतात. मात्र, तज्ञांच्या मते हा पर्यायही फार काळ टिकणार नाही. लवकरच ऑफलाइन माध्यमातूनही हा प्लॅन बंद होण्याची शक्यता आहे. ऑफलाइन रिचार्ज करताना दुकानदाराला कमिशन द्यावे लागते, ज्यामुळे अप्रत्यक्षपणे या प्लॅनची किंमत ग्राहकांसाठी वाढू शकते. त्यामुळे ग्राहकांनी लवकरच इतर पर्यायांचा विचार सुरू करणे आवश्यक आहे.
टेलिकॉम क्षेत्रातील एकूण ट्रेंड
सध्या संपूर्ण टेलिकॉम क्षेत्रात बजेट प्लॅन कमी करून प्रीमियम प्लॅनवर लक्ष केंद्रित करण्याची प्रवृत्ती दिसत आहे. एअरटेल आणि वोडाफोन आयडियानेही आपले दर वाढवले आहेत. 5G सेवा सुरू झाल्या असल्या तरी त्यातून अपेक्षित उत्पन्न मिळालेले नाही. त्यामुळे कंपन्यांना सध्याच्या 4G प्लॅनच्या किंमती वाढवून उत्पन्न वाढवावे लागत आहे. यामध्ये स्पेक्ट्रम फी, नेटवर्क देखभाल आणि नवीन तंत्रज्ञानावर होणारा खर्च मोठा आहे. परिणामी, सर्व टेलिकॉम कंपन्या जवळपास एकसारखीच धोरणे राबवत आहेत आणि त्यामुळे ग्राहकांना स्वस्त पर्याय मिळणे कठीण होत आहे.
नवीन प्लॅन आणि सल्ले
₹249 प्लॅन बंद झाल्यानंतर ग्राहकांसाठी काही पर्यायी पर्याय उपलब्ध आहेत. जिओचा ₹189 चा प्लॅन अजूनही उपलब्ध आहे, ज्यामध्ये 28 दिवसांची वैधता आणि एकूण 2 जीबी डेटा मिळतो. मात्र, हा प्लॅन फक्त कमी डेटा वापरणाऱ्या ग्राहकांसाठीच उपयुक्त आहे. ज्यांना दररोज जास्त डेटा हवा असेल त्यांना आता ₹299 किंवा त्यापुढील प्लॅन घ्यावा लागेल. या प्लॅनमध्ये दररोज 1.5 जीबी ते 2 जीबी डेटा मिळतो, पण किंमत लक्षणीयरीत्या जास्त आहे. काही ग्राहक स्पर्धक कंपन्यांच्या ऑफरचा विचार करू शकतात, पण सर्वत्र दर वाढल्यामुळे त्यातून फारसा फरक पडणार नाही.
भविष्यातील अपेक्षा
तज्ञांच्या मते पुढील काही महिन्यांत आणखी स्वस्त प्लॅन बंद होण्याची शक्यता आहे. कारण कंपन्यांचे लक्ष आता 5G सेवांवर केंद्रित झाले आहे आणि त्यासाठी त्यांना अधिक उत्पन्नाची गरज आहे. ग्राहकांनी आपल्या डेटा वापराच्या सवयी बदलून Wi-Fi चा अधिक वापर करावा आणि दीर्घकालीन प्लॅन निवडावेत, कारण त्यात दररोजचा खर्च तुलनेने कमी येतो. भविष्यात जेव्हा 5G सेवा पूर्णपणे विस्तारतील, तेव्हा कदाचित किंमतीत स्थिरता येईल. पण सध्या तरी ग्राहकांना महाग प्लॅन स्वीकारण्याशिवाय पर्याय नाही.
एकंदरीत पाहता जिओने घेतलेल्या या निर्णयाचा थेट परिणाम बजेटवर अवलंबून असलेल्या ग्राहकांवर होणार आहे. कंपनीच्या नफा वाढवण्याच्या धोरणामुळे सामान्य ग्राहकांच्या खिशावर ताण पडणे अपरिहार्य ठरत आहे.
Disclaimer
वरील माहिती इंटरनेटवरील विविध स्रोतांवरून गोळा करण्यात आली आहे. दिलेली माहिती पूर्णपणे सत्य असल्याची खात्री आम्ही देत नाही. कोणतेही आर्थिक निर्णय घेण्यापूर्वी कृपया संबंधित अधिकृत स्रोतांवरून तपासणी करूनच पुढील पाऊल उचला.